OGDS

အစာအိမ္ပိုက္ၿမိဳမယ္

အဲဒီနည္းကုိ gastroscopy ((oesophago-gastric-duodeno-scopy) (OGDS) လုိ႕ေခၚပါတယ။္ ပိုက္ေပ်ာ႕တစ္ေခ်ာင္း. .အဲ အဲဒီထိပ္ မွာ မီးလံုးကေလး နဲ႕ကင္မရာ ပါမယ္။ အဲဒီပိုက္ကုိ အစာအိမ္ လမ္းေၿကာင္းရဲ႕ အစ ပါးစပ္ကေန မ်ိဳလုိ္က္ရင္ အစာအိမ္ နဲ႕ အူလမ္းေၿကာငး္ အစပိုငး္နား ေလာက္ကုိ ေရာက္ပါတယ။္ အဲဒီပိုက္ က ကင္မရာနဲ႕ ဆက္သြယ္ထားၿပီး တီဗြီလုိ စကရင္မွာ ၿကည္႕တဲ႕ အခါ. အစာအိမ္ထဲမွာ အနာရွိမရွီ. အူလမ္းေၿကာငး္ မွာ အနာရွိမရွိကို ……ေသြးထြက္ မွဴ ရွိမရွိ. အစာအိမ္နံရံမ်ား ေယာင္ယမ္းနီရဲနဲမွဴ. တဳိ႕ကိုၿမင္ရပါတယ္။

တစ္ရဳး အသားစကေလးနဲနဲကုိ ယဴၿပီး တဲ႕အခါ H. pylori bacteria ဆုိတာ ကို ခ်က္ခ်ငး္စစ္လုိ႕ရပါတယ။္ အဲဒီပိုးရွိခဲ႕ရင္ ေဆး ကုိ ေသာက္ခဲ႕ၿပီးသက္သာရာ ရေစပါတယ။္ အဲဒီိပိုးက အစာအိမ္အနာ မ်ားစြာ အတြက္ တာဝန္ရွိတဲ႕ေကာင္ဘဲ ဆုိၿကပါစို႕။ မရွိခဲ႕ဘဲ ေယာင္ယမ္းမွဴေလာက္ဆုိရင္ေတာ႕လဲ အေယာင္ က်ေဆးေလာက္ ကို ေသာက္ရံဳနဲ႕ေပ်ာက္ကင္းသြားမွာပါ။

လုိအပ္ခဲ႕ရင္ အသားစ ကုိ ယူၿပီး ဓါတ္ခဲြခန္းကုိလည္း ပုိ႕ေလ႕ရွိပါေသးတယ။္ အဲဒါကုိ ဘုိင္ေအာပ္စီ (biopsy ) လုိ႕ေခၚပါတယ္။ မ်ားေသာအားၿဖင္႕ကေတာ႕ အစာအိမ္ေယာင္ တယ္လို႕ အေၿဖရပါတယ။္ ကံသိတ္ဆုိးခဲ႕ရင္ေတာ႕လည္း ကင္ဆာၿဖစ္သြားနုိင္တာေပါ႕။

တကယ္လုိ႕အထဲ လမ္းေၿကာငး္မွာ, အစာအိမ္ အနာမွာ ေသြးထြက္ခဲ႕မယ္ဆုိရင္ေတာ႕လည္း အဲဒီ ပိုက္ ထည္႕ၿပီးၿကည္႕ရင္းနဲ႕ လုိအပ္သလို ေသြးတိတ္ေအာင္ စီမံခဲ႕လုိ႕လဲရပါတယ္။ အင္း ..အဲဒီလုိ ဆုိရင္ေတာ႕လည္း ၿပန္ၿကည္႕ဘို႕လုိတယ္ ။ ရက္ပိုငး္ အတြငး္ ေသာ္လည္းေကာငး္ လပိုင္း အတြငး္ေသာ္လည္းေကာငး္ ၿပန္ၿပီးၿကည္႕ၿပီး လုိအပ္သလုိ ေရွ႕ဆက္ ကုေပးရမွာပါ။

ေရွာင္ရန္ေဆာင္ရန္.

ေအာ္. ေၿပာဘို႕ေမ႕သြားတာက scope မလုပ္ခင္ ၈ နာရီေလာက္ၿခားၿပီး အစာမစားေရမေသာက္ခဲ႕ဘို႕ပါဘဲ။ အဲဒါမွသာလွ်င္ ၿကည္လင္တဲ႕ ၿမင္ကြင္းကုိရမွာပါ. တစ္ခုခုစားခဲ႕ရင ္အဲဒီအစာက အနာကို ကြယ္ေနခဲ႕ရင ္လြတ္သြားနိင္တဲ႕ အတြက္ေၿကာင္႕ ပိုက္မမ်ဳိခင္ အစာမစားဘို႕ သတိေပးထားရပါမယ္။ လူနာကိုသနားလုိ႕ေက်ြးလုိက္ရင္ေတာ႕ လုပ္တဲ႕ အရာ ဟာ အားလံုးအတြက္ အက်ိဳးမၿဖစ္ေစခဲ႕ေတာ႕ဘူး. အခ်ိန္ကုန္လူပန္းၿဖစ္သြားပါလိမ္႕မယ္။

ဘယ္အခါလုပ္မလဲ

ဘယ္လုိအခါမ်ဴိးေတြမွာ scope လုပ္ေလ႕သလဲဆုိေတာ႕ (ဒီေနရာမွာ တစ္ခ်က္ထဲကုိ မစဥ္းစားပါဘူး. အားလံုးလုိအပ္ခ်က္ လူနာရဲ႕တင္ၿပခ်က္ ခံစားခ်က္.ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားကုိ ပါ ထည္႕သြငး္စဥ္းစားပါတယ။္ ) ပံဳမွန္အားၿဖင္႕က ေတာ႕ေဆးအရင္ ေပးၿကည္႕ၿပီး မသက္သာေတာ႕မွ scope ကုိလုိအပ္သလုိ လုပ္ေလ႕ရွိပါတယ္။

၁. မ်ိဴးရုိးမွာ အစာအိမ္လမး္ေၿကာင္း ကင္ဆာၿဖစ္ခဲ႕ဘူးသူ

၂. အစာၿမဳိရခက္ခဲေနသူ

၃. ရုတ္တရက ္ပိန္က်သြားသူ

၄. ေသြးအန္တာမ်ီဴ.း. ဝမ္းမဲမဲသြားတဲ႕အခါ

၅. အန္ခ်င္သလိုခံစားခ်က္. အစာအိမ္ ရင္ၿပည္႕သလုိ ေအာင္႕ေနသလို ခံစားခ်က္.

၆. ဟုိတံုးက အစာအိမ္အနာရွိခဲ႕ဘူးသူ

၇. အေၿကာငး္ရွာမရေသးဘဲ ေသြးအားနည္းေနသူ

၈. အစာအိမ္ေနရာနားမွာ အလံုးလိုၿဖစ္ေနသူ

ေၿကာက္ေနသလား။

အစဥ္မသင္႕ရင္ေတာ႕လည္း အဲဒီ scope လုပ္ရင္းနဲ႕ အခန္႕မသင္႕လုိ႕ ေသြးထြက္တာမ်ိဳး ၿဖစ္နုိင္ပါတယ။္ ဒါေပမဲ႕ ဒီကိစၥက အန္မတန္မွာ ခဲယဥ္းပါတယ။္ အန္မတန္မွ ၿဖစ္ခဲပါတယ္။ မ်ားေသာအားၿဖင္႕က ဆရာဝန္ၿကီးေတြဟာ ဒီကိစၥမ်ိဳး မွာ အန္မတန္ က်ြမ္းက်င္ၿကတဲ႕အတြက္စိတ္ပူစရာမရွိပါဘူး။

နာတယ္ဆုိတာလဲနဲနဲပါ။ ခံနုိင္တဲ႕ အေနအနားပါ. ေဆးေသးေသးကေလးကုိမ်ိဳတာေတာင္ နဲနဲ ကသိကေအာင္႕ၿဖစ္ေသးတာ ပိုက္ကေလး ခပ္ေသးေသးတစ္ေခ်ာင္းကုိ ၿမိဳရမယ္ဆုိေတာ႕ ေၿကာက္သလိုၿဖစ္တာေပါ႕။ ဒါေပမဲ႕ေအးေအးေဆးေဆးပါ. ေဆးလံုးအၿကီးၿကီး ေသာက္တယ္ သေဘာထားလုိက္ရင္ ၿပီးသြားတာပါဘဲ. ဘုရားတရားေလးအာ႔ရံဳထား. စိတ္ကုိ ေအးေအးထားၿပီး အလုိက္သင္႕ ေမ်ာခ်လုိက္ရံုပါဘဲ။

အေသးစားခဲြစိတ္ခန္းထဲလုိမ်ိဴးကိုဝင္သြားၿပိးရင္ လုပ္တဲ႕အခါ ဘယ္ဘက္ ကုိ လွဲအိပ္ေနဘို႕ ပါးစပ္ထဲကုိ ထံုေဆးလုိမ်ိဴး ဖ်န္းလုိက္ၿပီး ပါးစပ္ထဲကို တစ္စံုတစ္ခုလုိမ်ိဳးကို ကုိက္ခုိငး္ထားလုိက္မယ္။ အဲဒီ အေပါက္ကေလးထဲကေန ဆရာဝန္က ပိုက္ကုိ ထည္႕ပါလိမ္႕မယ္။ လုပ္တဲ႕ အခ်ိန္က ၅ မီနစ္ကေန ၂၀ မိနစ္အတြင္းေလာက္ပါဘဲ။

Sedation က သိတ္ကုိ လူနာ ရံုန္းကန္ေနမွ ေပးေလ႕ရွိပါတယ္။ အဲဒါဆုိရင္ေတာ႕လည္း တစ္စံဳတစ္ေယာက္ က ကုိယ္နဲ႕ အတူ ရွိသင္႕ပါတယ္။ တစ္ေန႕တာ ကာလအတြက္ ကားေမာငး္တာ တိဳ႕ ဘာတို႕ မလုပ္သင္႕ေတာ႕သလို အိမ္ၿပန္ဘုိ႕လဲ အေဖာ္သဟဲ လုိတယ္ေလ။ ပံဳမွန္အားၿဖင္႕ကေတာ႕ မလုိပါဘူး. ၿပီးရင္ ကုိယ္႕ဘာသာ ကုိယ္ထ ၿပန္သြားရံုပါဘဲ။

Reference;

http://adam.about.com/encyclopedia/Gastroscopy-procedure.htm

http://www.gcgeorge.net/2007/05/01/endoscopy-ogds/