Hepatitis B

ေဆးပညာဘာသာရပ္ရယ္လုိ႕မဟုတ္ ဘာသာရပ္တုိင္းကေလ႕လာလုိက္စားမယ္ဆုိရင္ လုိက္လို႕ မကုန္ေလ႕လာလုိ႕ မကုန္ၿဖစ္နုိင္ပါတယ။္ ေဆးေက်ာင္းမွာ ဘာသာရပ္အားလံုးကို ေလ႕လာၿပီး ဆရာဝန္ဘဲြ႕ရၿကသလို အထူးကုအဆင္႕မွာ ဘာသာရပ္တစ္မ်ဳးိုဘဲ အထူးၿပဴၿပီ ေလ႕လာႀကၿပန္ပါတယ္။ သုေတသန ဘက္မွာေတာ႕ေရာဂါတစ္ခုထဲကိုေလ႕လာၿပီးေတာ႕ကုိ မဟာဘဲြ႕. ။အဲဒီေနရာ႕ေန အဲဒီေရာဂါကို နက္ရွုိငး္စြာ တုိးဝင္လိုက္တာ ပါရဂဴဘဲြ႕ၿဖစ္သြားနုိင္ပါတယ္။။ ေလ႕လာရင္မကုန္နုိင္ပါဘူး။

ဒီေန႕ေၿပာခ်င္တဲ႕ အေႀကာင္းအရာကေတာ႕ Hepatitis B ဘဲၿဖစ္တယ္။ သူလဲဘဲေၿပာရင္ေၿပာမကုန္ပါဘူး ။ အႀကမ္းအားၿဖင္႕စရရင္ Hepatitis B ဆုိတာ hepatitis B virus (HBV) ေႀကာင္႕ၿဖစ္တဲ႕ အသည္းေရာဂါပါဘဲ။ ဒီေရာဂါဘယ္ကရတတ္သလဲဆိုရင္ မ်ားေသာအားၿဖင္႕ sex ရယ္ ေဆးသံုးစြဲသူေတြ မွာ ေဆးကို ရွယ္ႀကရာမွာ. ေဆးထုိးအပ္ကိုရွယ္ႀကရာမွာ. လည္းၿဖစ္နုိင္တယ။္ တနည္းအားၿဖင္႕ တက္တူးထုိးရာ ကေနေသာ္လည္း ေကာငး္ေသခ်ာပိုးမသတ္ထားတဲ႕ေဆးထိုးအပ္မ်ားမွာလည္းေကာငး္ ကူး စက္နုိင္ တယ္။ ေဆးထုိးအပ္ စူးမိတာမ်ိဳး. လုပ္ငန္းခြင္မွာ ၿပတ္ရွဒဏ္ရာ. နဲ႕ expose ၿဖစ္တာမ်ိဳးမွာ လည္းကူးစက္နုိင္တယ္။

ကေလးဘဝမွာလည္းကူးစက္တာမ်ားတယ္။ chronic (life-long) HBV infection ရွိသူရဲ႕ အသံုးအေဆာင္ပစၥည္ ဥပမာ. မုတ္ဆိတ္ရိတ္ဒါး. တုိ႕ သြားပြတ္တံတို႕ ေတြက ေနကူးနိုင္တယ္။ ကေလးသူငယ္မ်ားကို အဲဒီ ေရာဂါပိုးသယ္ ေဆာင္သူကေနထမင္းဝါးေက်ြးတာမ်ိဳး. ကေနလည္းကူးနိုင္တယ္။ သူတုိ႕ရဲ႕ ေသြး ဒါမွမဟုတ္ အေရၿပားေရာဂါ ဒါမွ မဟုတ္ အရည္ႀကည္မ်ား န႕ဲ႕ထိေတြ႕ရာကလည္းကူးစက္နုိင္ပါတယ္။

ပံုမွန္အားၿဖင္႕ေတာ႕လည္း ပိုးရွိသူမ်ားဟာ သာမာန္လူေကာငး္လုိဘဲ ၿဖစ္ႀကပါတယ။္ ဒါေပမဲ႕လည္း အသည္းနဲ႔ပက္သက္တဲ႕ေရာဂါၿဖစ္ဘုိ႕အတြက္ကေတာ႕သူမ်ားထက္ပိုၿပီး ၿဖစ္နုိင္ေခ်မ်ားသြားမယ္။ ၿဖစ္တတ္တာကေတာ႕အသည္းနဲ႕႔ပက္သက္နဲ႕ေရာဂါ. အသည္းေၿခာက္ ေရာဂါ. အသည္း ကင္ဆာတုိ႕ၿဖစ္ဘို႕အတြက္ ၿဖစ္နုိင္ေခ်မ်ားသြားတယ။္ ဒါေပမဲ႕ဒီလုိေၿပာလို႕ လည္း အားငယ္စရာမရွိပါဘူး ၿဖစ္နုိင္ေခ်မ်ားတယ္လုိ႕ဘဲေၿပာတာပါ။ ၿဖစ္မယ္လုိ႕ ေၿပာတာမဟုတ္ ဘူး. မၿဖစ္ဘဲနဲ႕ ဒီလုိဘဲေန သြားတဲ႕သူ ေတြလည္းအမ်ားႀကီးရွိပါယ။္

ကာကြယ္ေဆးမထိုးခင္ B ပိုးရွိမရွိ အရင္စစ္ေလ႕ရွိႀကပါတယ္။ ဒီလုိစစ္ၿခင္းအားၿဖင္႕ ပိုးရွိသူကို ေတြ႕ခဲ႕ရင္လုိအပ္သလို သက္ဆုိင္ရာ ဆရာဝန္နဲ႕ ဆက္လက္ၿပဘို႕ အတြက္ဘဲရည္ရြယ္ပါတယ။္ ဒီပိုးရွိသူ ကုိ ကာကြယ္ေဆးထုိးၿခငး္ၿဖင္႕ မကူညိီနုိင္သလို အနၱရာယ္လညး္မၿဖစ္ေစနုိင္ပါဘူး။

အသည္းေယာင္အသားဝါ ဘီပိုးကာကြယ္ေဆး မွာ အသား ေဆးၿဖစ္ပါတယ္။ အသားေဆးဆုိတာ အေႀကာမွာထုိးတာမဟုတ္. အေရၿပား မွာထုိးတာမဟုတ္. အသားထဲကိုထိုးတာလို႕ဆုိလုိပါတယ္။

သ့ံုးႀကီမ္ထုိးရမယ္။
ပထမဆံုးအႀကီမ္ကေတာ႕ပထမဆံုးလာထုိးတဲ႕ရက္စဲြ
ဒုတိယအႀကိမ္ကေတာ႕ ပထမ ဆံုးေဆးထုိးၿပီး တစ္လအႀကာမွ တစ္ခါထပ္ထုိးရမယ္။
တတိယအႀကိမ္ကေတာ႕ ပထမဆံုးထိုးၿပီးတဲ႕ အခါ ေၿခာက္လႀကာၿပီးရင္ ထုိးရမယ္။

တစ္ခ်ိဳ႕က ထုိးၿပီးငါးနစ္အႀကာတို႕ဘာတို႕မွာ စြမ္းအားက်သြားၿပီဆုိၿပီး ထပ္ထုိးဘို႕ ႀကံစည္ႀကေသးေပမဲ႕ မ်ားေသာအားၿဖင္႕ ကေတာ႕အဲဒီကိစၥကို အားမေပးပါဘူး ။ မလုိအပ္ဘုူး လုိ႕ယူဆနုိင္ပါတယ္။

ဒါေပမဲ႕ တစ္ခ်ိဳ႕ေသာအရပ္ေဒသ နဲ႕လုိအပ္တဲ႕အခ်ိန္ ဥပမာ. မိခင္က အသည္းေယာင္ အသားဝါ ပိုးရွိၿပီးေမြးဖြားလာတဲ႕ကေလး။ တစ္ခ်ိဳ႕ ေက်ာက္ကပ္ေဝဒနာရွိသူမ်ား နဲ႕ကုိယ္ခံအားက်ဆင္းသူ မ်ားအတြက္ေတာ႕လုိအပ္ရင္ ထပ္ထုိးဘုိ႕ၿဖစ္နုိင္တယ္။

ဘယ္အခါမွာ မသံုးသင္႕ဘူးဆုိေတာ႕ ဒီေဆးမွာ ပါဝင္တဲ႕ content ကုိ အလားဂ်စ္ၿဖစ္ဖူးတဲ႕သူ မွာမသံုးသင္႕ဘူးလုိ႕ဆုိတယ။္ အခုေလာေလာဆယ္ တစ္စံုတစ္ရာ ေနမေကာငး္ၿဖစ္ေနခဲ႕ရင္လည္း ေဆးမထုိးသင္႕ပါဘူး ။ ေဆးထိုးၿပီးၿဖစ္တတ္တဲ႕ အရာေလးေတြကေတာ႕ နဲနဲနာမယ္။ ေယာင္မယ္။ အဖ်ားနဲနဲရွီနုိင္တယ္။ ဒါေတြ ကလည္းၿဖစ္ခဲပါတယ္။ ၿဖစ္ခဲ႕လည္း တစ္ရက္နစ္ရက ္အတြင္း ေပ်ာက္ကင္းသြားမွာၿဖစ္ပါတယ္။

Hepatitis A , B, C ဆုိၿပီးရွိရာမွာ A, နဲ႕ B အတြက္ကေတာ႕ကာကြယ္ေဆးရွိၿပီး C အတြက ္ကာကြယ္ ေဆးက ေတာ႕ မလြယ္ေသးပါဘူး။

ဒီေန႕အတြက္ဒီေလာက္ပါဘဲ။ အားလံုးကိုေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

Reference:
http://www.immunize.org/catg.d/p4205.pdf