chest pain..

ေဆးရံုကုိလာေလ႕အရွိမ်ားတာမ်ိဳးထဲက တစ္မ်ိဳးက chest pain ပါ. ။ လက္ခ်ာေပးရေလာက္ေအာင္လဲမတတ္ပါဘူး ကိုယ္ႀကံဳေတြ႕တဲ႕အထဲက ေန မ်ွေဝတဲ႕သေဘာပါ. အြန္လုိင္းမွ ဆရာေတြ မ်ားလြန္းလို႕ လဲ စိတ္ညစ္ရပါတယ္ ကိုယ္သိတာကို မေၿပာရဲဘဲေနရတဲ႕ ဘဝပါ. ဒါေပမဲ႕ သိတာေလးက နဲနဲေလးနဲ႕ ေပမဲဲ႕လဲေၿပာခ်င္ပါတယ္။ ေၿပာခ်င္တဲ႕အခါေထာက္ၿပစရာေတြ လဲၿဖစ္လာတာေပါ႕. ေထာက္ၿပတာကို ေရလည္အာင္မရွႈင္းၿပနုိင္ေတာ႕လဲ မ်က္နာဘယ္နားထားရမလဲၿဖစ္ရတတ္ပါတယ္ ဘာဘဲ ၿဖစ္ၿဖစ္ တစ္ခု ႀကိဳးစားေရးႀကည္႕ပါမယ္။ ဆဲခံရရင္ေတာ႕ေသာ္လည္းေကာငး္ mood ေပ်ာက္သြားရင္ေသာ္လည္းေကာငး္ မေရးၿဖစ္ဘူးေပါ႕. steve ရဲ႕
"လူနာ ရာဇဝင္ ေမးတာ အေရးၾကီးတယ္ ျပည့္စံုေအာင္ ေမးႏိုင္ ရွာ ႏိုင္ရမယ္". ကုိ အေၿခံၿပီး idea ရပါတယ္။ ဟင္.............ကေလးကလား child play ေတြပါလားဆုိလဲ ခံရမွာပါဘဲ ကုိယ္ကလဲ အဲသေလာက္ဘဲတတ္တတာကိုး..... ေၿပာခ်င္တာရိွလ ဲအားမနာတမး္ေထာက္ၿပ သင္ၿပ ညြန္ၿပခဲ႕နုိင္ပါတယ္ ဆန္ဒရွိခဲ႕ရင္ေပါ႕ မရွိရင္ေတာ႕လဲ ေက်ာ္သာြားပိတ္လုိက္ဘို႕ဘဲရွိတယ္။ ေပါ႕ေပါ႕ပါးပါးေရးပါတယ္။ သိတ္လဲမေလးနက္တတ္ဘူးေလ.


chest pain
လူလတ္ပိုင္းအရြယ္တစ္ေယာက္ chest pain နဲ႕ ေဆးရံုေပၚေရာက္ေနပါၿပီ ဘယ္လုိေရာက္လာသလဲ မေမးပါနဲ႕ေတာ႕ မ်က္ေစ႕ေရွ႕႕ုိကိုေရာက္ေနပါၿပီ. ေမးရေတာ႕မယ္ ဘယ္ကေနစေမးမလဲ...........  ရင္ဘတ္ေအာင္႕တယ္ Pain ..........ေအာင္႕တယ္ဆုိကတည္းက ေအာင္႕စရာေနရာေတြ ရွိေနၿပီ.

pain တစ္ခုကို ခဲြၿခမ္းစိတ္ၿဖာမယ္ဆုိတဲ႕အတိုင္း........
start
Location
character
radiation
frequency
severity
associated factor
related factor, progressive factor
relieving factor

start
ဘယ္တံုးကဘယ္လုိစေအာင္႕တာလဲဟင္ အိပ္ေနရင္းက နုိးလုိ႕ေအာင္႕လာတာလား....ဟုတ္ပါဘူး အဲေလ နာလို႕အိပ္ရာက နုိးလာတာလား..ကားေမာင္းရင္နဲ႕ ေအာင္႕လာတာလား... အိမ္သာသြားရြငး္နဲ႕လားေအာင္႕ပံုေအာင္႕နည္းေလး ဘယ္လုိေအာင္႕လာတာလဲ ေၿပာၿပပါလားေနာ္။ တီဗြြီႀကည္႕ရင္းနဲ႕ေဘာလံုးပြဲႀကည္႕မိလုိ႕လား.


Location
ရင္ဘတ္ကုိ ေထာက္ၿပမယ္။
central chest pain ၿဖစ္ခ်င္ၿဖစ္မယ္။ epigastric pain ၿဖစ္ခ်င္ၿဖစ္မယ္။ back pain ၿဖစ္ခ်င္ၿဖစ္မယ္ တစ္ခါတစ္ေလ steve ေၿပာသလုိဘဲအေတြ႕အႀကံဳမ်ားလာတဲ႕အခါ နားႀကပ္မလိုဘဲဘာေရာဂါရေနၿပီဆုိတာကို ေထာက္ခံခ်င္ပါတယ္ သူၿပတဲ႕ Pain ဒီဇဳိငး္ကုိ ႀကည္႕ရင္ကိ တစ္ကယ္နာတာလား လုပ္ႀကံနာတာလား နာတယ္လုိ႕ထင္ေနတာလားဆုိတာကုိ ခြဲၿခားနုိင္ပါတယ္ (သိတ္ေတာ္တာဘဲေနာ္). ဘယ္လုိသိလဲေမးရင္ေတာ႕ ဆရာႀကီးဆုိရင္ သိတာေပါ႕ကြယ္လုိ႕ေၿဖရမွာပါဘဲ


character
ဘယ္လုိာနးလဲ ဆုတ္ဆဲြသလုိေအာင္႕တာလဲ တင္းပဳတ္ႀကီးနဲ႕ ထုသလို မ်ိုၚ တစ္ခုခုနဲ႕ဖိထားသလိုမ်ိဳးလား တင္းႀကပ္ေနေအာင္နာတာလဲ ပင္အပ္ကေလးနဲ႕ထုိးေနသလုိမ်ိဳးနာတာလား ဘယ္လုိဘယ္လုိနာတာပါါလဲ.

radiation
central chest pain လား ဘယ္ဘယ္ကုိ ေရာကူးၿပီးေအာင္႕ေသးလဲ typical chest pain တစ္ခ်ိဳ႕မွာ ရင္ဘတ္ေအာင္႕ရံဳတင္မက ဘယ္ဘက္ လက္ေမာငး္တစ္ခုလံုး နဲ႕ ေမးရဲုိးပါ ေအာင္႕လာသလုိ က်င္သလုိ ခံစားခ်က္မ်ိဳး ေနာက္ေက်ာဘက္ အစာအိမ္ဘက္ေတြ ကူးၿပီးေတာ႕ေကာေအာင္႕သလားေမးေလ႕ရွိပါတယ္။

ဆရာဝန္မ ေယာက်ားေေတြ chest pain ၿဖစ္ရငေတာ႕ခဲြရခက္တယ္ သူတုိ႕က ႀကားဘူးနားဝရွီေနတာကို ရင္ဘတ္ေအာင္႕ရင္ ဟုိဘက္ေတြ ပါကူးသန္းေအာင္႕တတ္တယ္လို႕ႀကားဘူေနေတာ႕ေမးရင္ ေအာင္႕တယ္ခခ်ည္းဘဲေၿဖတာ္ဘဲ သူ႕စိတ္ထဲလဲေအာင္႕တယ္ထင္သြားဘီေလ. တစ္ခ်ိဳ႕ေတြ ကလည္း ေမးသမွ် Yes ႀကီးဘဲ ေၿဖႀကေတာ႕ဆရာဝန္စိတ္ၿငစ္ရတာေပါ႕.


Frequency
ဘယ္တံုးက ဘယ္လုိဘယေလာက္ႀကာဘီေလ တစ္ရက္ တစ္ပတ္ နစ္ပါတ္တမွာဘယ္ေလာက္ေအာင႕္တတ္သလဲ.


severity
ဘယ္ေလာက္ဆုိးဆုးိဝါးဝါးေအာင္႕သလဲ.

association factor
ေအာင္႕တဲ႕အခ်ိန္ေခ်ြးေတြ ၿပန္လာသလား အန္ခ်င္သလား ဘုိက္ေအာင္႕လာသလား . တစ္ကုိယ္လံုးေအးစက္သြားသလား

relieving factor
ဘာေဆးေတြ နဲ႕ဘယ္လုိလုပ္ရင္သက္သာသြားသလဲ message လုပ္လုိက္တာလား အနားယူလုိက္တာလား ေဆးေလးငံုလုိက္တာလား ငံုစရာေဆးရွိသလား ရွိေနတယ္ဆုိရင္ အရင္က လဲနံလံုးၿဖစ္ဘူးတယ္ထင္တယ္။


ဒါေတြ ေမးတယ္ မ်ားမ်ားရွိရင္ မ်ားမ်ားသံသယရွိရတာေပါ႕ေလ။

ၿပီးရင္ risk factor ဘက္လွည္႕မယ္


age.
sex
Diabetes
hypertension
cholesterol
family history
history of IHD
smoking

အသက္ႀကီးသလား ေယာက်ား္လာ။။ ဆီးခ်ိဳရိွလား ေသြးတိုးရွိသလား. ေကာ္လက္စထေရာေးေတြ ေသာက္ရသလား မိဘမ်ိဳးရုိးေဆြမ်ိဳးေမာင္နစ္မ နလံုးေရာဂါရွိႀကသလား ကုိယ္တကုိယ္တုိင္ေကာ နလံုေးရာဂါၿဖစ္ဘူးလား ေဆးရဳံတက္ဘူးေလာ.း နလံုးၿဖစ္ဘူးတယ္ဆုိရင္ ဘာၿဖစ္တာလဲဟင္... angiogram လုပ္ဘူးလား stress test လုပ္ဘူးသလးား ေၿပးတဲ႕စက္ေပၚတက္ၿပီးေၿပးတာေလ. အဲသာမ်ိဳးလုပ္ဘူးသလား.....ECho ေကာလုပ္ဘူးလား နလံုးနရာေပါၚ jelly ေလးသုတ္ၿပီး. ရင္ပတ္မွာ မွာ ေထာက္ၿပီး တီြေြီ စကရင္နဲ႕ႀကည္႕တာေလ အဲသာမ်ိဳးလုပ္ဘူးလား............ ေဆးလိပ္ေသာက္သလား တစ္ေန႕ဘယ္ေလာက္ေသာက္သလဲ ဘယ္နစ္လိပ္ေသာက္သလဲ. ဘယ္နစ္နစ္ရွိပလဲေသာကတတာာာာာာာာာာာာာာာာာာာ
ဆီးခ်ိဳေသြးတိုး ကေတာသက္သက္ထက္ေမးရပါဦးမယ္။။။။။။။။။။။။။ က်န္တဲ႕ေရာဂါေတြ ဘာေတြ ရွိသလဲ. ဘာေဆးေတြ ေသာက္ေနသလဲ ဘယ္ေဆးခန္းနဲ႕ ၿပေနတာလဲ မွန္မွန္ၿပရဲ႕လား ေဆးေရာမွန္မွန္ေသာက္ရဲ႕လားကုိယ္႕ဘာသ ကုိယလုိတုိးပိုေလ်ာ႕ေသာက္ေနမယ္ထင္တယ္။ အဟိ. ေမးစရာေတြ က မကုန္နုိင္.........

တစ္ခါတစ္ေလ အလုပ္သင္ဆရာဝန္ေလးေတ ြကို စခ်င္ရင္.................. လက္ေခ်ာငး္ေလးေထာင္ၿပီးေစာင္႕ေနတယ ္နင္ငါ႕ကုိ condition တစ္ု ေပးရင္ ေနာက္ထပ္ငါးခ်က္ ထပ္ေပးရမယ္ဆုိၿပီး. ဥပမာ.အခုလုိမ်ိဳးေပါ႕ cough for  one day ဆုိရင္ ဘာေတြ ဆက္ေၿပာရမလဲ ေၿပာ ဆုိၿပီး......

ၿပီးရင္ ECG ႀကည္႕မယ္

ၿပီးရင္ cardiac enzyme ေဖာက္မယ္။ CE ေတြ တက္ေနသလားႀကည္႕မယ္

ဒီ criteria သံုးခု အႀကမ္းအားၿဖင္႕လုိအပ္ပါတယ္ chest pain နဲ႕လာခဲ႕မယ္ဆုိရင္.....

ဆရာဝန္မ်ားစကားအရမး္ေၿပာရပါတယ္။ မုိးလင္းကတည္းက ေၿပာလုိက္ရတဲ႕ လူနာနဲ႕စကားေၿပာလုိက္ရတာ မသိတဲ႕သူ အခုမွ ၿမင္ဘူးတဲ႕သူကို ၿမင္တာနဲ႕ နွဴတ္ဆက္ မိတ္ဆက္ၿပိး သူခံစားေနရေတြ သူေၿပာခ်င္တာေတြ သူေၿပာတဲ႕အထဲက relevant ၿဖစ္တာကို ယူ မၿဖစ္တာကို ပယ္ လုိရင္းကေန လဲြသြားရင္ၿပန္တည္႕ ............... အခ်က္အလက္စံုမွ ေရာဂါနာမည္ တတ္ဘို႕ ပိုအဆင္ေၿပပါတယ္ မွားယြင္းတဲ႕အင္ေဖာ္ေမးရွႈင္းရခဲ႕ရင္ မွားတဲ႕ ေရာဂါနာမည္ၿဖစ္သြားမယ္ သူမ်ားကို လည္းယံုတဲ႕အခါယံု မယံဳတဲ႕အခါလည္းကိုယ္ကုိယ္တုိင္း ၿပန္ေမး .........ေမးရလြန္းလုိ႕ဒီပါးစပ္ႀကိီ ဟရလြန္းလို႕ ဆရာဝန္မေတြ အိမ္ၿပန္ေရာက္ရင္ စကားေၿပာဘုိ႕အင္နာဂ်ီမရွိေတာ႕ဘူး...... လက္ဘဲလွဳပ္နုိင္ော႕တယ္ေလ........................ဒါေႀကာင္႕ဖဘ တက္ေနတာေပါ႕ (ဟမ္).